Абый нэһилиэгэр Саха сиригэр көҥүл тустуу тэриллибитэ 60 сылыгар аналлаах оҕолорго уонна ыччаттарга хапсаҕайга күрэхтэһии буолла. Абыйбыт эдэр бөҕөстөрүгэр саха омукпут төрүт көрүҥүн, чаҕылхай хапсыһыылаах түһүлгэни Абый нэһилиэгин дьаһалтата уонна орто оскуола кэллэктиибэ тэрийэн ыыттылар.
Бу күн сырдык элэккэй киҺини, күүстээх санаалаах биир бастыҥ хапсаҕайдьыты, тустуугу, Сэбиэскэй Сойуус көҥүл тустууга маастарга кандидатын, Чурапчы спорт оскуолатыгар үөрэммит, 1975 сыллаахха Донецкайга спортивнай техникуму бүтэрбит, Абый орто оскуолатыгар өр сылларга физкультура учууталынан үлэлээбит, СӨ үөрэҕирии туйгунун, спорт бэтэрээнин Николай Васильевич Хабаровы санаан-ахтан аастыбыт.
Хапсыһыыны көрө кэлбит ыалдьааччылар нэһилиэк спортивнай историятын кэпсиир слайданы кэрэхсии, сэргии көрдүлэр. Манна киирбит хаартыскалар олохтоох музейга кичэллээхтик харалла сыталлар. Түһүлгэҕэ мустубут ыалдьыттары олохтоох дьаһалта баһылыга Анна Томская уонна оҕолор тренердэрэ Валерий Хабаров истиҥник эҕэрдэлээтилэр. Ыраах Кэбээйи Мукучутуттан Абый күтүөтэ, өрөспүүбүлүкэ оҕолорун хапсаҕайга эрчийэр тренер Михаил Иванов эҕэрдэ ыыппытын аахтылар. Кини бэйэтэ тэрийбит интернат оскуолатыгар хапсаҕайга эрчиллиэн баҕарар 5-6-с кылаас уолаттарын ыҥырарын, күүтэрин иһитиннэрдилэр. Ол кэннэ, дьэ, халбас харата хапсаҕай саҕаланна!
Бу күһүҥҥүттэн көтүппэккэ дьарыктаммыт кырачаан бөҕөстөрбүт олохторугар аан маҥнай көбүөргэ киирэн тутуһан, тургутуһан көрдүлэр. Сорохтор кыайыы өрөгөйүн биллилэр, сорохтор хотторуу хомолтотун эмиэ амсайдылар. Оҕотун бастакы хапсыһыытын көрө кэлбит аҕа киһи улаханнык долгуйда, эһээ киһи истиҥник манньыйда. Оттон атын көрөөччүлэргэ кинилэр үөрүүнү, өргө диэри умнуллубат сырдык түгэни бэлэхтээтилэр. Бииртэн биир ыйааһыҥҥа тахсыы, үрдээн иһии ахсын хапсыһыы сытыырхайан истэ. Түмүккэ, Игнат Никонов (2 кыл.), Богдан Слепцов (4 кыл.), Ларион Слепцов (7 кыл.), Кеша Васильев ( 9 кыл.) кыайыылааҕынан тахсаннар үөрүү өрөгөйө буолла. Ыччаттарга бэйэлэрин ыйааһыннарыгар Константин Стручков, Борис Слепцов бастаатылар.
«Кыайыыга дьулуурун иһин» анал бирииһи Игнат Никоновка (Абый оскуолатын выпускнига), көҥүл тустууга, хапсагайга өрөспүүбүлүкэ, Россия таһымнаах курэхтэһиилэргэ чемпион, призер, аан дойдутааҕы БАМ бирииһин призера, өрөспүүбүлүкэҕэ самбо күрэһин хас да төгүллээх чемпиона, Россия чемпионатын дзюдоҕа призера, көҥүл тустууга Россия спордун маастара Николай Стручков олохтоото. “Бастыҥ техникалаах бөҕөс” анал бирииһи Борис Слепцовка спортивнай оскуола тренерэ Валерий Хабаров туттарда. “Кыраһыабай быраҕыы” номинация кыайыылааҕынан 8-с кылаас үөрэнээччитэ Коля Васильев буолла. Киниэхэ бирииһи көҥүл тустууга Саха сирин сүүмэрдэммит хамаандатын чилиэнэ Евгений Алексеев эдьиийэ, тустууну сэҥээрэн көрөр оскуола учуутала Варвара Черемкина анаата. “Көрөөччүлэр биһирэбиллэрэ” анал бирииһи хапсаҕайга өрөспүүбүлүкэтээҕи турнирдар, “Кубок Индигирки” зональнай спартакиадалар чемпионнара уонна призердара, учуутал Тимофей Томскай 9-с кылаас үөрэнээччитигэр Кеша Васильевка туттарда.
Бу киэһэ нэһилиэк олохтоохторо, тэрилтэлэр, тустууну, хапсаҕайы сэргээччилэр оҥорбут сэмэй бэлэхтэрин хас биирдии хапсаҕайдьыт дохсун ытыс тыаһыгар арыаллатан тутан үөрэн, астынан тарҕастылар. Абыйбыт ыччатын биир сомоҕо түмэргэ дьулуһан, саха омук төрүт оонньуутун — хапсаҕайы үүнэр көлүөнэҕэ үөрэтэр, тарҕатар сыаллаах тэрийбит күрэхтэһиибит ити курдук табылынна, өрө көтөҕүллүүлээхтик ааста диэн улаханнык үөрэбит.