Орто Халымаҕа «Маяк» лааҕыр үлэтин саҕалаата

327

Волковтар дьиэ кэргэн Халыма Эбэ өрүс биэрэгин үрдүгэр «Маяк» лааҕырга уонтан тахса сыл устата улуус нэһилиэктэриттэн, өрөспүүбүлүкэттэн оскуола оҕолорун ыҥыран сынньаталлар. 


Волковтар лааҕыры бэйэлэрэ төрүттээбиттэрэ. Дьиэ кэргэн Далбар хотуна Анна Сергеевна этэринэн, бастакы сезоҥҥа 27 оҕо сынньанар. Манна халаан уутуттан эмсэҕэлээбит Березовка нэһилиэгин оҕолоро бааллар. «Оҕолор бу иннинэ Сочига баран кэлбиттэрэ. Онон сынньалаҥнарын аны төрөөбүт улуустарын кэрэ айылҕалаах сиригэр салгыыллар«, — диир кини.

Орто Халыма куораттан, Налимскай бөһүөлэктэн хаһыс да сылын сөбүлээн сылдьар оҕолор бааллар. Лааҕыр биир дьиэ кэргэн курдук иллээх-эйэлээх олохтоох, хас биирдии оҕоҕо кыһамньылаах сыһыан, болҕомто ууруллар.

Лааҕырга оҕолор табыгастаах сынньалаҥнарын тэрийэр усулуобуйа барыта баар. Уолаттар, кыргыттар утуйар тус-туһунан дьиэлэрэ, суунар-тараанар баанньык, душ, сынньанар, дьарыктанар хос, остолобуой, иҥэмтиэлээх тотоойу ас-үөл.

Оҕолор лааҕыр көмөтүнэн үлэҕэ эриллэ үөрэнэллэр, күннээҕи эбээһинэстэри бэйэлэрэ үллэстэн толороллор, ыарахантан толлубат, дьонтон кыбыстыбат буола улааталлар.

Уолаттар булка-алка үөрэнэр эбит буоллахтарына, кыргыттар бурдук аһын үөрэ-көтө астыыллар. Лааҕыр баһылыга Фёдор Иннокентьевич оҥорбут оһоҕор сип-сибиэһэй килиэби, балык бөрүөгүн буһаран ылаллар. Сотору оҕолор бэйэлэрэ күннэтэ көрөр-харайар оҕуруоттарын аһын: оҕурсуну, помидору, моркуобу, хортуоппуйу тото сиэхтэрэ, битэмиин эбиниэхтэрэ.

Лааҕыр палеонтологическай уонна оту-маһы, үүнээйини, үөнү-көйүүрү үөрэтэр хайысхалаах буолан, сынньалаҥ устата бу эйгэҕэ үөрэтэр-чинчийэр үлэлэр ыытыллаллар. Хас сезон сабыллыытыгар үгэскэ кубулуйбут бырайыак көмүскээһинэ буолар. Мантан кынат анньынан, билиилэрин-көрүүлэрин хаҥатан улуустааҕы, өрөспүүбүлүкэтээҕи научнай-практическай конференцияларга кыттыбыт оҕо ахсаана элбэх.

«Маяк» лааҕырга оҕолору үөрэтэ-такайа кэлэр устудьуоннар дипломнай үлэлэрин сүнньүгэр лааҕыр үлэтэ, сирэ-уота, хаһыыларга булуллубут кыыллар эттиктэрэ суруллаллар, хас да сыл чинчийиллибит үлэ ырытыллар.

Бу сырыыга Дьокуускай куораттан быйыл үөрэҕин кыһыл дипломунан түмүктээбит, лааҕырга хаһыс да сырыытын кэлэр Константин Протодьяконов оҕолору палеонтология хайысхатыгар такайыаҕа. Кинини сэргэ естественнэй наукалар институттарын экологияҕа кафедратын аспирана, учуонай буолар кэскиллээх Василий Охлопков лааҕыр эргин үүнэр маһы-оту, үүнээйини, үөнү-көйүүрү үөрэтиигэ ылсыаҕа.

Научнай-чинчийэр үлэни сэргэ оҕо айылҕалыын алтыһан сиргэ-уокка чугас буоларга үөрэнэрин, куорат оҕото тыа сирин дьиэтин ис-тас үлэтин толорорго такайылларын сэргии, хайгыы көрдүбүт.

Быйыл «Халыма долгуннара» улуустааҕы хаһыат төрүттэммитэ 75 сылынан сибээстээн, хаһыат устуоруйатыгар олоҕуран, оҕолор «квест» оонньууну оонньоотулар. Хамаандаларга арахсан, объектарынан сүүрэ сылдьан араас сорудахтары толордулар. Кыайбыт хамаанда минньигэс бириис тутта. Маны тэҥэ оҕолорго уонна лааҕыр үлэһиттэригэр хаһыат аата суруктаах уруучука итиэннэ блокнот туттарылынна.