Тааттаҕа эр дьон улуустааҕы сүбэлэрэ тэрилиннэ

189

Эр киһи аҕа быһыытынан дьиэ кэргэҥҥэ, уопсастыбаҕа ураты суолталанарыгар, киэн тутулла ааттанарыгар Таатта улууһугар эр дьон мустан мунньах тэрийдилэр. Маннык тэрээһин улууска 2014 сылтан ыытыллар.


Кулун тутар 23 күнүгэр Ытык Күөлгэ Таатта улууһун эр дьонун сугулаана ыытылынна. Сугулааны «Таатта улууһа» МО баһылыга Михаил Соров салайан ыытта. Сүрүн дакылааты улуус дьаһалтатын ыччат уонна дьиэ кэргэн политикатыгар салаатын начальнига К.Л. Егоров оҥордо.

Дакылаакка кэпсэнэринэн, билигин улуус үөрэҕириитин эйгэтигэр 120-чэ эрэ эр дьон учуутал, иитээччи үлэлиир. Үлэтэ суох эдэр дьон ахсаана сыл аайы элбээн иһэр. Арыгы мөкү дьайыыта олох хаачыстыбатын намтатар. Армияҕа барар саастаах уолаттар үгүстэрэ тиистэрин туруга мөлтөх, онкология ыарыытыгар ылларар кутталлаахтар. «Ити эрээри улууска оҕо саадыттан саҕалаан байыаннай-патриотическай иитиигэ, эти-хааны эрчийиигэ, оҕо духуобунай ис туруга күүһүрэригэр элбэх үлэ ыытыллар. Эр дьон оҥорон таһаарыыга ылсар буоллулар, бэйэ дьыалатынан дьарыктаныылара элбээтэ. Тыа хаһаайыстыбатыгар кэскиллээх үлэ ыытыллар«, — диэн эбэн эттэ Егоров.

Кэпсэтиһиигэ уонтан тахса киһи улуус, нэһилиэк сайдыытыгар эр киһи, уол оҕо оруолун үрдэтиигэ тус санааларын үллэһиннилэр. Улуустааҕы ис дьыала салаатын начальнига М.М. Егоров ааспыт сыллары кытта тэҥнээтэххэ буруйу оҥоруу үгүс өттүгэр намтаабытын, буруй улахан өттө арыгыны кытта ситимнээҕин эттэ. «Инникитин буруйу оҥорууну намтатар сыалтан оскуолаларга, дьиэ кэргэттэргэ, тэрилтэлэргэ профилактическай үлэ күүскэ ыытыллыахтаах. Тэрилтэлэргэ, нэһилиэктэргэ эр дьон, улахан кылаас уолаттара урукку курдук «табаарыстыы дьүүллэри» ыыталлара ордук дьайыылаах буолуо. Маннык тэрээһиннэри ыытыы көдьүүстээҕэ чуолкай«, — диэтэ кини.

«Дьохсоҕон нэһилиэгэ» МТ баһылыга П.Е. Захаров эр дьон предпринимательствоҕа, тыа хаһаайыстыбатыгар, тутууга чааһынай тэрилтэ тэринэн үлэлииллэригэр ыҥырда. Баайаҕа нэһилиэгин ыччата итинник үлэҕэ күүскэ соруммуттарын, бастакы хардыы саҕаламмытын кэрэхсээбитин иһитиннэрдэ.

Баайаҕаттан оҕо саадын сэбиэдиссэйэ К.К. Мандаров «Баай аҕалар» түмсүү тэриллэн, ыччаттар 150 тыһ.солк. харчыны хомуйан, 4 саҥа дьыала тэринээччилэргэ көмө быһыытынан биэрбиттэрин иһитиннэрдэ. Харчыны биэрии анал куонкурсунан барарынан, баҕалаах барыта ылбатын, нэһилиэк сайдыытыгар туһуламмыт эрэ бырайыактаахтарга бэриллэрин быһаарда. Ити суумманы кинилэр аны икки сылынан түмсүүгэ төннөрөллөрүн, салгыы атыттарга баран иһэрин кэпсээбитин дьон сэҥээрэ иһиттэ. Бу бырайыак ыччат тыа сиригэр олохсуйарыгар туһуламмыт.

«Уус Амма нэһилиэгэ» МТ сүрүннүүр специалиһа Г.Г. Нестеров оҕону кыра сааһыттан үлэнэн, хамсаныылаах тэрээһиннэринэн, айылҕалыын алтыһыннаран иитэр ордугун бэлиэтээн эттэ.

Уолба орто оскуолатын директора С.Р. Рахлеев оскуолаҕа өр сылларга уол оҕону байыаннай-спортивнай оонньууларынан иитии үтүө түмүктэрдээҕин, телефону үөрэх кэмигэр туһаммат буолууга үлэлэһэн эрэллэрин иһитиннэрдэ.

Хаандыгатааҕы ГГТ Харбалаахтааҕы салаатын директора орто оскуоланы кытта алтыһыннарыллыбыт 6-11 кылаастарга идэҕэ туһуламмыт үөрэхтээһин тэриллэн эрэрин кэпсээтэ. Оҕо тус бырагыраамманан үөрэниэхтээҕин, оскуоланы бүтэриитигэр идэ ылбытын туоһулуур докумуоннаах тахсыахтааҕын сэргии иһиттибит. Ытык Күөл 1№-дээх орто оскуолатын физкультураҕа учуутала Е.Е.Харайданов бу оскуолаҕа аҕата суох уол оҕо элбэҕинэн илии үлэтигэр, айылҕаҕа сылдьыыга, араас тэрээһиннэргэ кытыннарыыга үлэ үгүстүк ыытылларын иһитиннэрэн туран, инникитин оскуола аайы үлэ-сынньалаҥ лааҕырдарын улуус салалтатынан тэрийэргэ этии киллэрдэ.

«Тааттаавтодор» ХЭТ тракториһа, гиирэ спордун тэрийээччи, Таатыныскай нэһилиэк аҕаларын сүбэтин салайааччыта И.И.Бояров аҕа, эр киһи оҕо саадыттан саҕалаан араас үлэлэргэ кыттара туһалааҕын, гиирэ спорда доруобуйа харыстабылыгар, эти-хааны бөҕөргөтүүгэ олус наадалааҕын бэлиэтээтэ. Инникитин сугулаан кэнниттэн ылыллыбыт соруктар хайаан да толоруллалларыгар эттэ.

«Игидэй нэһилиэгэ» МТ спортинструктора П.П. Ермолаев эр дьон, ыччат мантан салгыы хайа да тэрээһиҥҥэ түмсүүлээхтик, ылыммыт соруктары толорууга ылсыһарыгар, утумнаахтык үлэлииргэ ыҥырда. Оскуола улахан кылаастарын уолаттарын араас сокуоннарынан бултан, айылҕаттан тэйитии кэлин бултаабат, айылҕаҕа сатаан сылдьыбат дьон элбииригэр тиэрдэн эрэринэн, сааскы, күһүҥҥү куска сырытыннарыыны, суолтатыгар да буоллар күһүн куобахха хаамтарыыны тэрийэр наадалааҕын эттэ.

Улуус спортка кэмитиэтин начальнига Г.Г. Вырдылин алын сүһүөх кылаастарга улахан күрэхтэһиилэр ыытыллыбат буолбуттарынан, бу сүһүөххэ күрэхтэһиилэри тэрийэргэ, аҕалар уолаттарынаан спортсаалаларга сылдьыылара элбииригэр, уолаттары илии үлэтинэн, булдунан иитиини утумнаахтык ыытарга, аҕалар, эр дьон сүбэлэрэ нэһилиэктэргэ, тэрилтэлэргэ күүскэ үлэлииллэрэ наадатын, салайааччылар бэйэлэринэн спортивнай күрэхтэһиилэргэ кыттыылара элбииригэр эттэ.

Баайаҕа орто оскуолатын историяҕа учууталынан уһуннук үлэлээбит, педүлэ бэтэрээнэ Г.Г. Неустроев оскуолаларга, оҕо саадтарыгар эр дьон үлэлииллэригэр үлэ барарыгар, дьоҕурдаах, сатабыллаах педагог буолбатах да эр дьон араас куруһуоктары, тэрээһиннэри анал бырагыраамманан ыыталларыгар этии киллэрдэ.

ОДьКХ Уолбатааҕы учаастагын сүрүн үлэһитэ А.А. Винокуров, «Октябрьскай нэһилиэк» МТ баһылыга М.Г. Аржаков уол оҕо дьиэ кэргэнтэн иитиллэрин, оҕо саадыгар, оскуолаҕа дуу иитии үлэтин ыытыы салайааччыттан улахан тутулуктааҕын санаттылар. Уолу, кыыһы аналларынан иитии-үөрэтии анал бырагыраамманан ыытыллыахтааҕын эттилэр.

Эдэр аҕа, араас дэгиттэр дьоҕурдаах Э.Г. Вырдылин-Бырдыкы Уус аҕа киһи арыгыттан букатыннаахтык аккаастанарыгар, бэйэтин үлэҕэ, олоххо үтүө сыһыаныгар холобур буоларыгар эттэ. Аҕа уонна уол бииргэ сылдьар дьарыктаах буолалларыгар, оччоҕо эрэ уол аҕатыттан элбэх үчүгэйгэ үөрэниэн сөбүн тоһоҕолоон эттэ.

Нэһилиэнньэ социальнай көмүскэллээх буолуутун салалтатын начальнига М.П. Тарасов хайа да тэрилтэҕэ, салалта хайа да таһымыгар аҕа саастаахтар тэҥҥэ үлэлиир эрэ буоллахтарына, ыччаттар кинилэртэн холобур ылыахтаахтарын санатта. Онон, улууска «Кырдьаҕастар Сүбэлэрэ» баар буоларыгар эттэ.

Сугулаан түмүгэр резолюция ылылынна, эр дьон улуустааҕы сүбэлэрэ 20-чэ киһиттэн састааптаах, Михаил Петрович Тарасов бэрэссэдээтэллээх талылынна, бастыҥ үлэлээхтэргэ улуус салалтатын грамоталара, махтал суруктара туттарылыннылар. Сүбэ бастакы мунньаҕа кулун тутар 30 күнүгэр тэрээһин боппуруостары көрүөҕэ, үлэ былаанын ылыныа уонна СӨ аҕаларын 2-с сийиэһин дэлэгээттэрэ талыллыахтара.